Een operatie is meer dan een medische ingreep. Het is ook een moment waarop mensen meer risico ervaren, sterkere emoties voelen en hun zelfbeeld of sociale rol overdenken. Zo’n moment noemen we ook wel een teachable moment; een moment waarop mensen meer open staan voor veranderingen. Bijvoorbeeld om hun leefstijl te veranderen. De Coalitie Leefstijl in de Zorg schreef een handreiking om leefstijlverandering te stimuleren voor, tijdens en na een operatie.
De kans op complicaties is tot 44% minder groot door een goede voorbereiding op een operatie. De kans op wondcomplicaties is 2,3 keer zo klein als iemand stopt met roken. Het drinken van alcohol voor de operatie wordt geassocieerd met 56% meer kans op morbiditeit, 73% meer kans op infecties, 23% meer kans op wondcomplicaties, 80% meer kans op longcomplicaties, 24% meer kans op verlengde ziekenhuisopname en veroorzaakt 29% meer kans op opname in de intensive care. Tegelijkertijd wijzen onderzoeken ook uit dat het ontvangen van leefstijladvies tijdens ziekenhuisopname, follow-up afspraken en rehabilitatie significant effect hebben op hoe sterk mensen van plan zijn hun leefstijl te veranderen.
Kansen in specifieke fases
In de Handreiking geeft de Coalitie tips en handvatten om leefstijlinterventies op een natuurlijke manier te introduceren tijdens een dergelijk teachable moment. Dit staat beschreven voor alle fases rondom de operatie – van het bespreken van de behandeling tot de revalidatie. In de fase voordat de patiënt de operatie in gaat, heeft de patiënt nog tijd om aan de gezondheid te werken. Want: hoe gezonder erin, hoe gezonder eruit. Hierin kun je het leefstijlgesprek voeren; hoe kijkt iemand tegen zijn klachten aan, en hoe heeft dat een relatie met leefstijl? Dan kan je samen kijken naar wat iemand nodig heeft en welke ondersteuning of eventueel doorverwijzing zinvol is. Je kunt informatie geven over wat iemand zelf kan doen, en de invloed van leefstijl op de operatie inzichtelijk maken. Verder noemt de Coalitie verschillende ondersteuningsopties zoals de inzet van E-health, ondersteuning bij het stoppen met roken, of bijvoorbeeld samen met andere patiënten koken of bewegen. Op deze manier staan in iedere fase specifieke mogelijkheden beschreven.
Meer info
De gehele handreiking is hier te downloaden. Ook is er een samenvatting beschikbaar.
