Binnen de eerstelijnszorg is er een breed besef dat werken aan leefstijl kansrijk is om passende zorg en ondersteuning te bieden aan patiënten. Er is een sterke beweging op gang van verschillende initiatieven. De Coalitie Leefstijl in de zorg maakte samen met het ROS-netwerk een inventarisatie van leefstijlinitiatieven en -tools die gebruikt worden in de eerstelijnszorg.
Laagdrempelig, eenvoudig en breed toegankelijk. Dat blijken essentiële kenmerken te zijn van leefstijlinitiatieven en -tools om ingezet te worden. Die zijn vaak gericht op domeinoverstijgende samenwerking. Veel zorgprofessionals leggen daarbij direct de associatie met de verschillende Gecombineerde Leefstijlinterventies (GLI). Ook lokale initiatieven die specifiek zijn aangepast op de lokale context blijken belangrijk. Andere initiatieven of tools die zorgprofessionals of -organisaties noemen, zijn VVR Restyle, Stoppen met roken, Keer Diabetes2 om, patient journey diabetes, supermarktsafari’s, Meer tijd voor de patiënt (goede gesprek), Leefstijlroer en Positieve gezondheid.
Vrijheid voor eigen invulling
Professionals en organisaties krijgen veel vrijheid en autonomie om hun eigen invulling te geven aan de aanpak van leefstijl in de eerstelijnszorg. Dit betreft zowel de keuze van tools en interventies als de algemene houding ten aanzien van leefstijl als onderdeel van de eerstelijnszorg. Deze autonomie beschouwen partijen als prettig en noodzakelijk om tot maatwerk te komen. Tegelijkertijd zorgt deze autonomie ook voor regionale en lokale verschillen in hoeverre leefstijl een vast onderdeel is bij het voorkomen en behandelen van ziekte in de eerstelijnszorg.
Veelheid en variatie in leefstijlinitiatieven
De onderzoekers constateren dat er een grote behoefte is aan deskundigheidsbevordering op het gebied van leefstijlinitiatieven en -tools in de eerstelijnszorg, en aan eenduidige en toegankelijke informatie. De hoeveelheid initiatieven en de variatie daartussen, maakt het complex en zorgt ook voor onbekendheid en onwetendheid, bijvoorbeeld over de keuze tussen verschillende initiatieven. Daarnaast bestaan er verschillende beelden bij de termen leefstijlinitiatief, -interventie, of –tool. Aan overige knelpunten en succesfactoren heeft de Coalitie ook in een eerder rapport al aandacht besteed, zoals de moeilijkheid tot structurele financiering.
Kennisbank en implementatievouchers
Om meer mogelijkheden en ruimte te creëren voor het (opschalen van) leefstijlinititatieven heeft de Coalitie een Database Leefstijlinitiatieven ontwikkeld met praktijkvoorbeelden van leefstijl in de zorg. Voor organisaties en zorgprofessionals die aan de slag willen met leefstijl in de zorg zijn implementatievouchers beschikbaar. De vouchers geven de financiële ruimte om samen te leren, te ondervinden welke uitdagingen er zijn en wat er nodig is om leefstijl regulier onderdeel van de zorg te maken.
Het gehele rapport van het ROS-netwerk is hier te lezen.
Bron: Coalitie Leefstijl in de Zorg
