‘Leefstijl is meer dan voeding en beweging. Ontspanning, sociale verbinding en zingeving zijn minstens zo belangrijk voor de gezondheid,’ zegt Tamara de Weijer.
Tamara de Weijer
is huisarts
Veel tijd voor een interview is er niet, een half uur tussen de afspraken door. De werkweek van Dokter Tamara is vol en gevarieerd. ‘Ik werk anderhalve dag per week als huisarts in Amersfoort, ik adviseer en maak filmpjes voor het platform FoodFirst bij een supermarktketen en ik ben druk met het online-leefstijlprogramma dat ik aanbied. Dit is een traject van tien weken met verschillende modules en recepten. Eén van de modules is: hoe red ik me in de supermarkt? Het programma wordt niet vergoed vanuit de basisverzekering, maar veelal wel via het aanvullende pakket. Als vergoeding toch afgewezen wordt, bieden we hulp bij de aanvraag. Het online-leefstijlprogramma spreekt mensen aan, inmiddels hebben er 3000 meegedaan.’
Arts en Leefstijl
Tamara is nauw betrokken bij Vereniging Arts en Leefstijl. ‘Ik ben de initiatiefnemer en voormalig voorzitter. Ik houd me inmiddels vooral bezig met de leefstijl van de consument, Vereniging Arts en Leefstijl richt zich op de zorgprofessionals.’
De vereniging Arts en Leefstijl is opgericht in 2015 en telt zo’n 1400 leden. Die kunnen met korting nascholingen en het congres bezoeken en gratis materialen aanvragen, zoals het Leefstijlroer. Ze dragen met hun bijdrage ook bij aan de lobby om ‘gezondheid als medicijn’ te promoten.
‘Waar ik het meest trots op ben, is dat Arts en Leefstijl zorgprofessionals inspireert om actief bezig te zijn met leefstijlverandering. De motivatie is er, dat merkte ik ook door alle vragen die deelnemers stelden tijdens het Leefstijlcongres in september 2020.’
GLI
In 2019 werd Tamara voor De POH (voormalig tijdschrift van de NVvPO) geïnterviewd naar aanleiding van de GLI, de gecombineerde leefstijlinterventie. Is de GLI naar haar mening geslaagd? ‘Het is nog best worstelen. De aanmeldingen stromen niet binnen, helaas. Er is een samenloop van omstandigheden. De GLI wordt vooral voor groepen aangeboden en dat is in coronatijd natuurlijk lastig. Voor mij was dat ook aanleiding om een online-programma te starten. Daarnaast wil niet iedere patiënt in een groep werken. Onbekendheid met aanbieders bij zowel zorgvragers als zorgverleners speelt ook een rol, je moet je best doen om aanbieders te vinden. Als zorgverleners en -aanbieders elkaar leren kennen en warme contacten opbouwen, wordt door- verwijzing ook meer vanzelfsprekend. Dat gebeurt steeds meer; ik heb er vertrouwen in.’
“ ‘Bij iemand met knieklachten bespreek ik óók het eventuele overgewicht’ ”
Vrij en wendbaar
In 2019 vertelde Tamara over haar dromen: een eigen praktijk met leefstijlpoli en meer verbinding met internationaal wetenschappelijk onderzoek. Hoe staat het daarmee? ‘Oh, zei ik dat?’, zegt ze met een lach. ‘Ik had een geromantiseerd beeld van een eigen praktijk en heb er toch van afgezien. Ik vind zó veel leuk en heb ontdekt dat creëren mijn kracht is. Een eigen praktijk is een flinke verantwoordelijkheid. Zonder een praktijk ben ik vrijer en wendbaarder om steeds weer nieuwe dingen te doen en te ontwikkelen. Ik vind het wel fijn om werkzaam te zijn als huisarts en zo de verbinding te houden met patiënten en de werkvloer.’
Bespreekt ze tijdens haar spreekuren altijd leefstijl? ‘De praktijk is geen leefstijlpoli en leefstijl komt niet in elk consult aan bod. Maar ik zoek wel altijd een haakje. Als er bijvoorbeeld iemand met knieklachten én met overgewicht komt, bespreek ik ook het overgewicht. Voeding en beweging zijn dan belangrijke onderwerpen. Wanneer ik iemand zie met stress en burn-out, is leefstijl ook een gespreksonderwerp. Dan spreek je over ontspanning, beweging, slaapgewoontes en over wat gelukkig maakt.’
“ ‘Na de coronamaatregelen moest ook ik een nieuwe balans vinden in het leven’ ”
Wetenschap en praktijk
Ze is ook auteur en heeft boeken geschreven. Het Handboek leefstijlgeneeskunde – De basis voor iedere praktijk kwam uit in 2020. ‘Ja, dat boek hebben gezondheidswetenschapper Maaike de Vries en ik samengesteld. We kenden elkaar al heel lang en schreven eerder samen een kookboek. Werken aan het handboek was zó leerzaam en inspirerend; er waren veel medeauteurs en hun inzichten kende ik zelf ook nog niet altijd. Het boek is echt een vertaalslag van de huidige wetenschappelijke stand naar de praktijk en een onmisbaar naslagwerk voor zorgprofessionals. Inmiddels zijn we alweer bezig met een herziening, iets eerder dan gepland, omdat er al bijna een tweede druk aankomt. Door de coronapandemie is er ook een nieuw hoofdstuk toegevoegd: immunologie.’
Positieve Gezondheid
Op de website van Vereniging Arts en Leefstijl is het Leefstijlroer te vinden. Daarin is aandacht voor voeding en beweging, maar ook voor zingeving, slaap, ontspanning en sociale verbinding. Het is een tool die ingezet kan worden bij het leefstijlgesprek en overeenkomsten heeft met het concept Positieve Gezondheid van Machteld Huber. Ook Tamara kijkt inmiddels breder. Ze is sinds dit jaar trainer Positieve Gezondheid en mag de basismodule Werken met Positieve Gezondheid geven.
‘In de praktijk kom ik veel mensen tegen met een burn-out of stress. Deze klachten los je niet op met alleen gezonde voeding en beweging; sociale verbinding, zingeving of kunnen ontspannen is dan belangrijker. Zeker met de coronamaatregelen merkte je dat mensen opnieuw de balans moesten vinden in het leven. Ik ook. Eigenlijk houd ik me nog maar een jaar bewust bezig met zingeving. Door de coronamaatregelen kon ik minder reizen, dus minder lezingen en workshops geven. Ineens had ik tijd om voor mezelf te zorgen en stelde mezelf de vraag waar ik blij van word. Naast het online-programma ontwikkelen, ging ik ook meer dingen doen voor mezelf: schilderen, een moestuin aanleggen. Creëren, op welk terrein dan ook, maakt mij blij.’
“ ‘Veel vrouwen vinden zorgen voor anderen zingevend, maar lopen zichzelf voorbij’ ”
Gezonde dosis egoïsme
Hoe belangrijk is het om als zorgverlener een voorbeeld te zijn? En heeft Tamara een tip voor zorgverleners? Practice what you preach, dat vind ik heel belangrijk. Ik kom veel zorgverleners tegen met burn-out en stressklachten. Vaak zijn het vrouwen voor wie het zorgen voor anderen zingevend is, maar zichzelf voorbijlopen. Een gezonde dosis egoïsme is helemaal niet verkeerd, anders houd je het leven en dit vak niet vol. Zorg goed voor jezelf.’
