Zo’n 26% van de Nederlanders zit meer dan 8,5 uur per dag, bracht TNO naar buiten. Gemiddeld in Europa ligt dat percentage op 11%. Terwijl we ook weten dat door 8 à 9 uur per dag zitten per dag het risico op leefstijlziekten snel oploopt.
Uit een onderzoek van TNO blijken wij Europees kampioen zitten te zijn. De Britse krant The Guardian verbaast zich daarover. “Zelfs de sportieve Nederlanders worden slachtoffer van ‘stoelgebruik-stoornis’, kopt de krant. Twee weken na dit nieuws publiceert TNO een whitepaper over hoe zittend werk de stroomversneller is voor de pandemie van leefstijlziekten.
Beter verpleegkundige dan jurist
Eerst even wat cijfers uit het onderzoek van TNO. Werkende mensen zaten in 2022 gemiddeld 8,9 uur per dag, waarvan gemiddeld 4,5 uur op het werk. Vooral in de financiële sector en de ICT zitten mensen veel met 6,8 tot 7 uur per dag. In de horeca, zorg, handel en landbouw zitten mensen juist het minst van iedereen. Naast het zitten tijdens het werk, zitten mensen ook nog 3,4 uur in de vrije tijd en 1 uur tijdens woon-werkverkeer. Op doordeweekse dagen zitten we over het algemeen meer dan in weekenddagen.
Risicofactor in nieuwe pandemie
In het whitepaper waarschuwt TNO ervoor dat de zittende werkcultuur een belangrijke factor is in de pandemie van leefstijlziekten. Veel zitten en weinig bewegen verhogen het risico op metabool syndroom, hart- en vaatziekten, sommige vormen van kanker, diabetes type II en depressieve klachten. Meer dan 8 uur per dag zitten leidt tot 74% meer kans op hart- en vaatziekten en 27% meer kans op vroegtijdig overlijden, in vergelijking met minder dan 4 uur per dag zitten. De totale zorgkosten die toe te schrijven zijn aan langdurig zitten komen op zo’n 1,23 miljard euro. Het aantal sterfgevallen door langdurig zitten komt volgens berekeningen uit op bijna 21.000. Als het percentage mensen dat langer dan 8 uur zit met 25% vermindert, scheelt dat naar schatting zo’n 5.200 doden per jaar.
Zitcultuur
Een van de redenen waarom we meer en meer zitten, is de leefomgeving. Met name op werk neemt door de ontwikkelingen op het gebied van automatisering en digitalisering het aantal zittende beroepen toe. Ook de Coronapandemie heeft er geen goed aan gedaan. Sindsdien zijn mensen meer gaan zitten, onder andere door de toename van thuiswerken, maar ook in de vrije tijd.
Wat kunnen we eraan doen?
Ten eerste: voldoen aan de beweegrichtlijnen. Naast de richtlijn om minstens 150 minuten per week matig intensief te bewegen is een van de aanbevelingen ook om minder te zitten. Dit kan bijvoorbeeld door vaker de fiets te pakken naar het werk, de auto een stukje verderop te parkeren, of door beweging in te bouwen gedurende de werkdag. Op het werk moet de omgeving eigenlijk anders worden ingericht om succes te behalen. Zit-sta-bureaus kunnen iets bijdragen, maar ook staand of lopend overleggen, beweegpauzes inlassen, lunchpakketten verstrekken voor tijdens de lunchwandeling en voorlichting geven kunnen bijdragen aan minder zitten. Als de werkgever en de manager meer bewegen stimuleren en steunen en collega’s ook mee gaan doen, is de kans op succes het grootst.
