Leefstijlinterventies ondervinden vaak problemen bij structurele financiering. Hierdoor is het soms moeilijk om van start te gaan, of om initiatieven verder op te schalen. De Coalitie in de Zorg heeft knelpunten en succesfactoren van financiering in kaart gebracht, en gepubliceerd in een rapport.
Onderzoekers analyseerden 17 praktijkvoorbeelden van leefstijlinterventies. Dit zijn onder andere een aantal leefstijl(zorg)loketten, ProMuscle, Welzijn op Recept, GLI voor kinderen en Keer Diabetes om.
Elf interventies afhankelijk van tijdelijke financiering
Alle interventies zijn gestart vanuit de intrinsieke motivatie van (zorg)professionals of vanuit wetenschappelijke inzichten. De meeste interventies worden opgestart met behulp van opstartgelden. Een groot deel van de interventies is al geruime tijd bezig (+/- 10 jaar) met het verkrijgen van structurele geldstromen en hebben daarvoor verschillende wegen bewandeld. Er zijn maar 6 interventies waarbij structurele financiering geborgd is, maar ook zij ervaren verschillende knelpunten omdat de traditionele financieringsmodellen vaak niet goed aansluiten bij de manier waarop leefstijlinterventies zijn ingericht. De overige 11 leefstijlinterventies ervaren knelpunten omdat ze afhankelijk zijn van tijdelijke investeringen.
Knelpunten
Na interviews en analyses van rapporten komen een aantal knelpunten naar voren.
- Kosten-batenversnippering en het domein-/zorgsoortoverstijgende karakter van interventies.
- Uitvoeringskosten voor het draaiende houden van een interventie en de doorontwikkeling worden onvoldoende gedekt.
- Afhankelijkheid van tijdelijke middelen zorgt regelmatig voor diverse aanpakken voor vergelijkbare interventies.
- Gebrek aan kennis over financiering door complexiteit en variërende interpretaties.
- Ontbreken van integratie in de reguliere zorgpraktijk.
- Uitdagingen door gebrek aan duurzame ICT-infrastructuur en data-uitwisseling.
Succesfactoren van financiering
Samenwerking, domeinoverstijgende financiering, tijdig betrekken van financiers en gebruik van eigen middelen zijn cruciale succesfactoren. Voor een structurele financiering is het noodzakelijk om aan te sluiten bij bestaande mogelijkheden en ruimte, een goede infrastructuur en de inzet van initiatiefnemers. Voor het vaststellen zijn degelijk bewijs, aansluiting bij de context en urgentie en integratie in de reguliere zorgpraktijk van belang.
Overkoepelende thema’s
Aan de hand van de analyse zijn 5 pijlers vastgesteld die nodig zijn voor het verbeteren van de implementatie van leefstijlinterventies:
➢ Kennis over wet- en regelgeving, beleid en richtlijnen vergroten
➢ Samenwerking bevorderen
➢ Inhoudelijke focus aanbrengen voor financiering
➢ Financiering aansluiten op de transitie
➢ Leefstijl als onderdeel van de zorg bevorderen
Voor elk van deze thema’s beschrijft de coalitie in het rapport concrete acties die op korte en lange termijn uitgevoerd moeten worden. Door dit startdocument hoopt de coalitie dat leefstijlinterventies tijdig de juiste stappen kunnen zetten, op weg naar structurele financiering.
