E-health kan een grote bijdrage leveren aan leefstijlverandering en daarmee het voorkomen en verminderen van gezondheidsproblemen. Daarvoor moeten zorgverleners wel heel precies beschrijven welk probleem opgelost dient te worden, benadrukt cardioloog Douwe Atsma.
E-health kan patiënten en zorgverleners op meerdere manieren van dienst zijn, zegt Atsma. ‘Zoals sneller kunnen ingrijpen omdat een sensor die vitale functies als bloeddruk en hartslag meet een signaal zendt naar de smartphone van verpleegkundigen. Een andere functie van e-health kan zijn de patiënt meer inzicht geven in de gevolgen van zijn keuzes. De patiënt ziet bijvoorbeeld dankzij een meter dat de medicatie er echt voor zorgt dat zijn bloeddruk onder controle blijft. Dat kan therapietrouw bevorderen.
Thuismetingen doen
Wat kan concreet de rol van e-health zijn bij leefstijl? Door de juiste apparaten ook op de juiste wijze aan te bieden kun je de patiënt stimuleren met een andere leefstijl te beginnen en die ook vol te houden, zegt Atsma. Dat is ook de gedachte achter The Box, een initiatief van het LUMC waar Atsma als cardioloog aan verbonden is. De patiënt kan thuismetingen doen via een smartphone of tablet met behulp van verschillende apparaten. Indien gewenst wordt het spreekuur met de eigen verpleegkundig specialist of cardioloog ook digitaal.
Dankzij de thuismetingen zien patiënten dat ze echt gezonder worden als ze bijvoorbeeld meer wandelen of gezonder eten volhouden, zegt Atsma. ‘Bovendien kunnen ze hun zorgverlener zelf meer gerichte informatie geven over eventuele aanpassingen die nodig zijn. Zoals de patiënt die op basis van metingen kon laten zien dat de medicatiedosis omlaag kon.’
| Schrijf u in voor de maandelijkse gratis nieuwsbrief van Leefstijl in de zorg |
Onderzoek nodig
Naar dit soort interventies onderzoek doen is cruciaal, benadrukt Atsma. ‘Want je moet bijvoorbeeld, in het geval van The Box, wel weten of patiënten de apparaten ook echt gebruiken en zo niet waarom niet.’ Sara Hondmann doet promotieonderzoek waarbij ze de ervaringen van diverse patiënten in kaart brengt. Omdat zij kan laten zien hoe technologie soms een horde is voor patiënten, kunnen de initiatiefnemers The Box en de bijbehorende LUMC-app nog beter laten aansluiten bij behoeften van gebruikers.
Dit soort gericht onderzoek naar e-health is er volgens Atsma nog te weinig. ‘Er is wel veel data maar die is vanwege steeds variëren met parameters moeilijk met elkaar te vergelijken. Voor betrouwbaar onderzoek moeten we op dezelfde wijze onderzoek doen als naar een reguliere medische behandeling, dus met vaste criteria en eindresultaten. Pas dan kunnen we meer e-health evidence-based inzetten.’
Welk probleem oplossen?
Atsma heeft nog een belangrijk advies voor zorgverleners die e-health willen inzetten. ‘Vraag jezelf af: welk probleem wil ik oplossen? Een app of sensor moet je niet aanbieden omdat het kan, maar omdat jij en de patiënt er echt baat bij hebben. Bespreek daarom met patiënten en met naasten, die misschien nog wel meer zien dan de patiënt zelf, waar zij behoefte aan hebben. En benadruk dat ze het ook mogen aangeven als ze de nieuwe techniek lastig te gebruiken vinden.’
Kennisplatform
Zorgverleners die meer willen leren over e-health kunnen bijvoorbeeld terecht bij het National eHealth Living Lab (www.NeLL.eu). Dat non-profit kennisplatform stimuleert slimmere organisatie van zorg, zodat deze ook in de toekomst bereikbaar en betaalbaar blijft. Maar ga ook zelf met e-health aan de slag, zegt Atsma. Ontdek welke gezondheidsapps er al zijn, wat weegschalen tegenwoordig allemaal kunnen, wat je collega’s in het land doen. Dan ga je vanzelf meer mogelijkheden zien voor je patiënten.’
Douwe Atsma spreekt op het congres Leefstijlgeneeskunde in de spreekkamer op 22 september in Utrecht. Hij en diverse andere sprekers geven praktische handvatten om leefstijl ook te kunnen inzetten in de klinische praktijk. Meer informatie en aanmelden
