Het ziekteverzuim als gevolg van psychische problemen is groot onder het personeel in de GGZ. Als hulpmiddel om stress te leren herkennen en daarin patronen te ontdekken, ontwikkelde psychiater Yvette Roke met haar team de app Stapp@Work. “Dankzij de app zie je waar jouw stressmomenten liggen, maar ook op welke momenten het goed gaat. Vaak kan je met simpele stappen de belasting tussen draagkracht en draaglast eenvoudig verbeteren”, vertelt Roke.
De Stapp@Work-app is gebaseerd op de SAM-app. Deze Stress Autism Mate is ontwikkeld voor en door mensen met autisme. “Dat kwam voort uit een nare situatie”, vertelt Roke. “Ik begeleidde een jonge cliënt met autisme die het leven niet meer zag zitten. Uiteindelijk heb ik hem in een traject begeleid naar euthanasie. De gedachte liet me niet los dat als deze cliënt beter gesnapt had wat er goed ging en zijn eigen patronen had leren kennen, dat hij niet zo beschadigd had hoeven raken. Van daaruit ben ik samen met mijn cliënten de SAM-app gaan ontwikkelen, met als doel om in het dagelijks leven stresspatronen te leren erkennen en herkennen.” Deze app bleek een succes te zijn en kwam volop in de media en won prijzen. Roke: “Naar aanleiding van de bekendheid rondom die app kreeg ik van collega’s binnen GGz Centraal mailtjes of we voor hen ook zo’n app konden ontwikkelen. Na overleg met de Raad van Bestuur hebben we toen besloten dat te doen. Daar is de Stapp@Work app uit voort gekomen.”
Van SAM naar Stapp@Work
Om de app voor een andere doelgroep beschikbaar te maken moesten er wel wat aanpassingen plaatsvinden. “Met hulp van 15 collega’s van GGz Centraal hebben we de SAM app aangepast en omgevormd naar een app voor herkenning van de stress op het werk en thuis. Een app wordt alleen goed gebruikt als deze is toegespitst op de doelgroep waar die voor bedoeld is. Want om mensen betrokken te houden bij de app moet de app wel aanspreken. We hebben bijvoorbeeld wat aanpassingen gemaakt in de taal en vormgeving. Mensen met autisme nemen veel dingen heel letterlijk, en in de Stapp@work app konden we daar weer iets losser in worden om de andere doelgroep aan te spreken. Ook werkt de SAM-app meer met vaste categorieën, zitten er andere stressvragen in en is in de Stapp@Work- app wat meer ruimte voor eigen invulling.
Overzicht over de week
De werking van de apps is verder hetzelfde gebleven. Gebruikers krijgen 2 tot 4 keer per dag een notificatie om naar de app te gaan. Daarin vullen ze 1 tot 5 activiteiten in die ze de afgelopen 4 uur hebben gedaan, gevolgd door 7 gevalideerde vragen over hun stressniveau. Aan de hand daarvan berekent de app via een algoritme hoe hoog het stressniveau is. De gebruiker kan zelf aangeven of dat klopt, en dan geeft de app gepersonaliseerde stresstips passend bij de mate van stress en de situatie.
Bewustwording is de sleutel
“De kracht van de app zit niet zozeer in de tips, maar in de bewustwording. Je ziet wat er goed gaat, en je ziet welke momenten of activiteiten stress opleveren. Daar kun je dan iets aan veranderen. Er was bijvoorbeeld een collega die altijd gestrest aan de dag begon. Zij zag ook dat het maken van planningen en lijstjes haar juist stressvrij maakten. Zij heeft toen haar dagritme een beetje aangepast en is de dag gaan starten met het maken van een planning. Dat was voor haar voldoende. Het hoeft niet ingewikkeld te zijn, maar door inzicht te krijgen in je patronen kun je zelf de regie nemen.”
Meer regie en controle
Het blijkt te werken. “Uit gevalideerde vragenlijsten komt naar voren dat de ervaren stress vermindert, de symptomen van burn-out afnemen en de coping toeneemt. Ook uit kwalitatief onderzoek kwam dat beeld naar voren. Zo’n 80 procent van de collega’s zegt beter zicht te hebben op stresspatronen en 60 procent is ook daadwerkelijk dingen gaan veranderen. Ook blijkt dat mensen na 3 weken gebruik van de app zelf beter in staat zijn om ook zonder de app hun stressniveaus lager te houden”, vertelt Roke. “De bedrijfsartsen en verzuimcoaches gebruiken de app nu ook. Mensen zijn over het algemeen niet goed in het inschatten van hun draagkracht en draaglast; we overschatten onszelf. Dus iedereen heeft er baat bij. Zelfs voor mij geeft de app nog regelmatig een goeie reminder om goed voor mezelf te zorgen als ik te druk ben.”
De app Stapp@Work is nu beschikbaar voor medewerkers van GGZ-centraal. Andere bedrijven kunnen een licentie kopen om toegang te krijgen tot de app. Voor meer informatie ga naar https://stappatwork.nl/of mail met stapp@ggzcentraal.nl of y.roke@ggzcentraal.nl
