De afgelopen maanden zijn er weer een hoop ontwikkelingen geweest in de Coalitie Leefstijl in de Zorg. “Inmiddels hoeven we mensen niet meer te overtuigen van het belang van leefstijl binnen de zorg, maar zijn we vooral gericht op het geven van handvatten om het verder uit te voeren”, vertelt Hanneke Molema – programmamanager van de Coalitie en werkzaam bij TNO. Op het 6e congres Leefstijlgeneeskunde in de spreekkamer op 13 september zal zij een update geven van de bezigheden van de coalitie.
“In grote lijnen doen wij eigenlijk 2 dingen in de coalitie”, vertelt Molema. “Wij realiseren concrete resultaten zoals agenda’s, overzichten en handreikingen en we bouwen aan een netwerk. Om leefstijl op passende wijze te implementeren in/vanuit de zorg, moeten mensen samenwerken. Wij bouwen aan de infrastructuur die je nodig hebt om tot goede samenwerking en resultaten te komen, ook in de toekomst.” TNO organiseert de coalitie samen met Patientenfederatie NL, NFU en Vereniging Arts & Leefstijl.
Handreiking leefstijl(zorg)loketten
Een voorbeeld van zo’n concreet resultaat is de Handreiking Leefstijl(zorg)loket: stappenplan voor de organisatie. Leefstijlloketten worden steeds vaker in verschillende ziekenhuizen opgezet, en brengt voor iedere organisatie weer vragen met zich mee. De handreiking is op initiatief van de Coalitie samengesteld door team Praktijkimplementatie (PIEK), onder regie van Vereniging Arts en Leefstijl en de Patiëntenfederatie Nederland, in nauwe samenwerking met experts uit de zorgpraktijk, zorgmanagement, patiëntenvertegenwoordiging, onderzoek en financiering. Daarmee is deze handreiking tot stand gekomen vanuit zowel het perspectief van zorgprofessionals als patiënten.
Leefstijl in richtlijnen
Een ander resultaat is de inventarisatie van leefstijl binnen de richtlijnen van o.a. NHG en FMS. Het rapport hierover verschijnt in juni. “Deze analyse laat zien dat in 52 van de 90 standaarden voor huisartsen iets over leefstijl staat”, aldus Molema. “In het rapport concluderen de partijen dat er weliswaar voor professionals een basis is om te kunnen handelen, maar dat er vaak te weinig concreet handelingsperspectief is op basis van wat er nu staat. Binnen de Coalitie gaan de partijen hieraan verder werken. Tegelijkertijd doen de afzonderlijke deelnemers ook veel zelf. Zo ontwikkelt NHG een praktijkhandleiding Leefstijl voor Huisartsen met een prachtige website. Dat is echt een mooi initiatief dat heel aanvullend is op de beweging die we vanuit de Coalitie ondersteunen. Het is belangrijk dat zij dit doen, want de Coalitie bestaat maar tot eind 2025, en zij blijven bestaan.”
Teachable moments
Een derde onderwerp waar de Coalitie druk mee bezig is, is de uitwerking van onderzoek naar 3 teachable moments. Dit zijn momenten waarop iemand meer open staat voor verandering van de leefstijl. Er zijn 3 momenten uitgepikt: bij het instellen of veranderen van medicatie, wanneer iemand op de wachtlijst komt voor GGZ en in de periode rondom operaties. “Werkgroepen gaan kijken hoe op dat moment een haakje gemaakt kan worden naar leefstijl. Dat moet niet alleen plaatsvinden in de spreekkamer met de zorgprofessional. Dus we kijken ook naar email, informatie, een website, etc. Hoe kunnen we mensen informatie en handvatten bieden om zelf iets te doen als zij hun zorgvraag uiten? Over een paar maanden, tijdens het congres, kan ik hiervan hopelijk de eerste resultaten van laten zien. Het doel is dat bestaande partijen, zoals zorgaanbieders en online betrouwbare bronnen met de resultaten hiervan hun aanbod kunnen verbeteren.”