De bijdrage van neurologische aandoeningen op ziekte en overlijden is veel groter dan voorheen werd gedacht. Uit een nieuw rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) blijkt dat 43% van de wereldbevolking te maken heeft met een neurologische aandoening. De oorzaken hangen deels samen met leefstijl.
De afgelopen 30 jaar is het aantal mensen dat leeft met een neurologische aandoening, of eraan overlijdt sterk gestegen naar 3,4 miljard. Het verlies van het aantal gezonde levensjaren (DALY’s) is met 18% toegenomen, van 375 miljoen in 1990 naar 443 miljoen in 2021.
In Nederland leefden in 2021 volgens het rapport bijna 50.000 mensen met een neurologische aandoening. Het aantal gezonde levensjaren die Nederlanders verloren ligt op 3.383. In West-Europa zijn de 4 grootste bijdragers aan het verlies van gezonde levensjaren respectievelijk migraine, beroerte, dementie en diabetische polyneuropathie.
Diabetische polyneuropathie verdrievoudigd
Wereldwijd is diabetische polyneuropathie de snelst groeiende neurologische aandoening. Het aantal mensen met deze ziekte is meer dan verdrievoudigd sinds 1990. Deze stijging is in lijn met de wereldwijde toename van diabetes. Ook beroerte, migraine en vormen van dementie waaronder de ziekte van Alzheimer behoren tot de grootste bijdragers aan het verlies van neurologische gezondheid. De meest voorkomende neurologische aandoeningen zijn spanningshoofdpijn (±2 miljard mensen ) en migraine (±1,1 miljard mensen).
Relatie met gezonde leefstijl
Grote risicofactoren voor deze aandoeningen blijken te maken te hebben met leefstijl. Hypertensie bij een beroerte is de grootste risicofactor; dit is verantwoordelijk voor 57% van de DALY’s. Het verminderen van een verhoogde bloedsuiker naar normale niveaus kan 15% van de ziektelast bij dementie voorkomen. Roken zorgt voor minder gezonde levensjaren door beroerte, dementie en multiple sclerose. Tot slot berekenden de onderzoekers dat het percentage DALY’s geassocieerd met idiopathische epilepsie vooral bij mannen is terug te dringen door het verminderen van alcoholgebruik.
Interventieprogramma’s
“De ziektelast van neurologische aandoeningen is de laatste 3 decennia sterk gestegen”, vertelt onderzoeker Jaimie Steinmetz. “Aangezien veel van deze aandoeningen niet genezen kunnen worden, is preventie van de risicofactoren essentieel. Interventieprogramma’s moeten zich richten op risicofactoren die de grootste bijdrage leveren aan de ziektebelasting.”
