In 2018 stelde de overheid het Nationaal Preventieakkoord (NPa) op om het aantal mensen dat rookt, overgewicht heeft of problematisch drinkt te laten dalen. Maar volgens berekeningen van het RIVM hebben de toen opgestelde afspraken te weinig impact om de doelstellingen voor 2040 te behalen.
Voor overgewicht hoopte de overheid de stijging om te zetten in een daling. Dat lukt niet; het aantal mensen dat te zwaar is, stijgt door. De doelstelling is dat in 2040 maximaal 38% van de volwassenen en 9,1% van de kinderen overgewicht heeft. Dat is momenteel nog respectievelijk 50% en 13%. Naar verwachting zal dit percentage de komende jaren stijgen tot 55% van de volwassenen en 14% van de kinderen. Dit is wel iets lager dan wanneer het Nationaal Preventieakkoord er niet was geweest; dan zou het volgens het RIVM uitkomen op 58% en 15%.
Aantal rokers daalt, maar niet genoeg
Het aantal mensen dat rookt, daalt langzaam. Op dit moment rookt nog zo’n 20% van de volwassenen. Zonder NPa zou dit dalen naar 13%. Met de maatregelen van het NPa gaat de daling iets sneller en komt het naar verwachting in 2040 uit op 10%. Deze daling is nog niet sterk genoeg om het streefpercentage van 5% te behalen. Het doel was ook dat geen enkele jongere meer rookt in 2040, maar dat percentage lijkt uit te komen op 4%. Vapen is niet meegenomen in de berekeningen, omdat hierover niets staat beschreven in het Nationaal Preventieakkoord.
Weinig verandering bij alcohol
Bij het derde doel, gericht op een daling van het aantal problematische drinkers, is weinig verandering te zien. De ambitie is dat er in 2040 nog maar 5% van de volwassenen kampt met problematisch alcoholgebruik. Ondanks de afspraken heeft er geen daling ingezet, en zal het aantal problematische drinkers uitkomen op 8% in 2040. Voor jongeren was het streven dat in 2040 nog maar 15% van de jongeren tussen 12 en 16 jaar in de afgelopen maand alcohol heeft gedronken. Nu lijkt dat nog uit te komen op 25%.
Stevigere maatregelen nodig
Het RIVM stelt dat het duidelijk is dat er extra en stevigere maatregelen nodig zijn om de ambities te behalen. Hiervoor kunnen de huidige maatregelen sterker worden ingezet, en zijn er extra maatregelen nodig. Opties zijn prijsverhogingen, minder beschikbaarheid van bijvoorbeeld alcoholhoudende dranken, beperken van reclame en het inzetten van campagnes.