Op 29 maart is de nieuwe Coalitie Leefstijl in de Zorg gelanceerd door minister Ernst Kuipers. Deze coalitie is een brede samenwerking tussen zorgprofessionals, kennisinstellingen en patiëntvertegenwoordigers. Zij gaan samenwerken om leefstijlinterventies echt een plek te geven binnen de bestaande gezondheidszorg.
Het doel van de nieuwe coalitie is om de implementatie van leefstijlgeneeskunde te versnellen. Leefstijl krijgt daarmee een gelijkwaardige positie in de curatieve zorg, naast medicatie en medische ingrepen. In 2025 zou leefstijl een integraal deel moeten zijn van de reguliere zorg, zoals ook beschreven in het Integraal Zorg Akkoord (IZA).
Samenwerking tussen partijen
De coalitie wordt gevormd door 4 regiepartijen. TNO, Patiëntenfederatie Nederland, NFU en Vereniging Arts en Leefstijl sturen 7 teams aan die vanuit de eigen expertise verder gaan werken. Met behulp van de input van andere belangrijke partijen en stakeholders bepalen ze de actie-agenda voor de komende jaren. ZonMw is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en uitvoeren van een meerjarig subsidieprogramma. De komende 3 jaar zullen zij intensief samenwerken om leefstijlgeneeskunde handen en voeten te geven.
Learning by doing
Iris de Vries is als voorzitter van Vereniging Arts & Leefstijl een van de vier ondertekenaars van de coalitie. “We gaan nu met alle teams aan de slag om in de komende 3 jaar met elkaar doelen te stellen en te behalen. We willen zo concreet mogelijk zaken opleveren en operationaliseren. Met elkaar bepalen we steeds de tussenstappen. Wat hier leuk en vernieuwend aan is, is dat die route nog niet is uitgestippeld. We weten nog niet wat er precies uit gaat komen, want dat gaan we eerst onderzoeken. Afhankelijk van wat er op ons pad komt, sturen we bij. De kaders zijn gesteld, maar er is ruimte voor een creatieve koers en om te innoveren.”
Echt impact creëren
Veel van de betrokken partijen zijn al jaren bezig met het vormgeven van leefstijlgeneeskunde. “We gaan door met wat we al deden, maar krijgen nu meer ruimte om het groter en beter te doen en dit te versnellen”, vertelt De Vries. “We gaan bijvoorbeeld op zoek naar strategieën om de systeemwereld meer te kunnen koppelen aan de leefwereld. Financiële systemen zijn bijvoorbeeld nog niet goed verbonden met de realiteit in de spreekkamer. Daar moeten we veel meer verbinding zoeken. Daarnaast kunnen we nu ook partijen betrekken die voorheen een kleinere rol hadden. We benutten de kracht en innovatiekracht die er al is. Daardoor komt er een mooie samenwerking tussen bestaande partijen en meer innovatieve partijen. Sommige partijen werken bottom-up, andere top-down en we ontmoeten elkaar in het midden. Dat is waar de magic happens; waar we kunnen leren, elkaar vinden en innoveren.”
Opleiden en professionaliseren
De Vereniging Arts & Leefstijl gaat zich vooral richten op het opleiden, professionaliseren en de praktijkimplementatie. “We willen eerst nog beter inventariseren wat er al is”, vertelt De Vries. “Wat is er bijvoorbeeld al aan tools, en wat zijn succesfactoren daarvan? Dat brengen we bij elkaar. Wat er al is en wat werkt, willen we groter maken. Daarmee krijgen we ook inzicht in de hiaten die er nog zijn. Daarvoor kunnen we dan kijken welke partijen daar invulling aan kunnen geven en wat zij daarvoor nodig hebben. Tegelijkertijd gaan we kijken wat er nodig is voor het opleiden van nieuwe en bestaande zorgprofessionals. Hoe kunnen we de opleiding nog effectiever maken om tot het doel te komen het andere gesprek te voeren in de spreekkamer, met meer resultaat voor de patiënt?”
Steun van VWS
De Vries was blij met de belangstelling die Ernst Kuipers toonde. “Hij was enthousiast, stelde veel vragen. Het is mooi dat hij vanuit zijn oude rol als medisch specialist hier ook ervaring mee heeft. Hij weet dat het bij mensen vaak gaat over deelnemen aan het leven en dat patiënten daar liever over praten dan over een medische interventie. Hij gaf ook terug dat hij blij werd van het enthousiasme en de passie die hij voelde rondom dit onderwerp. Mooi dat hij dat zo voelde en teruggaf.”
Brede welvaart
“We hebben met hem ook gesproken over health in all policies”, gaat De Vries verder. “Het gaat niet alleen over leefstijl in de spreekkamer, maar ook over de algehele beweging van ziekte naar gezondheid. Voor mensen is gezondheid een van de belangrijkste aspecten van brede welvaart. Gezondheid bevorderen moet in alle vormen van beleid terug te vinden zijn; ook in bijvoorbeeld huisvesting, architectuur, onderwijs en het werklandschap. Als alle beleidsmakers en bewindspersonen beter nadenken over wat gezondheid binnen hun departement betekent, kunnen we ook VWS helpen om dit beter vorm te geven. Niet alleen in de zorg, maar ook maatschappij-breed.”
